Halis Muhlis Ev Yoğurdu

Eskiden ne güzeldi, çoğu şey evde yapılırdı.. Annemin bezlere sarıp sarmalayıp, evin en karanlık yeri olan odamıza getirdiği yoğurt tenceresini hep hatırlarım.. Bir de binbir tembihler "aman dokunmayın, kıpırdatmayın".. Sonra kıvamı daha koyu diye dışarı yoğurtları alınmaya başlandı.. Sonra pratik diye ayranlar bakkallardan sipariş verildi.. O kadar alışmışım ki hazıra, hamileyken canım ayran istedi ama evde yok diye içemedim. Annem "e kızım yoğurt var, yapsana" dediğinde dank etti kafama.. Ne kadar alışmışım o plastik şişelerden ayran içmeye..

Hamile olduğumu öğrendiğim günden beri evde yoğurt yapıyorum. Mayamı, o zamanki işyerimin bu konulara meraklı doktorundan almıştım. Annesinin köyünde mayalanan yoğurttan bir parça.. Sonra her yaptığım yoğurttan yeni maya ve gittikçe daha koyu kıvamlı yoğurtlarım.. Ne yazık ki ev taşıma telaşında maya ayıramadım. Düzenimi oturtunca yeniden başladım yoğurt yapmaya. Çaresizlikten, ilk olarak hazır yoğurttan bir kaşık alarak mayaladım. Pek umudum yoktu ama tuttu! Hem de önceden aldığım organik sütlerin aksine, süpermarket sütünü mayalamıştım. Demek ki bu sütler arasındaki tek fark, fiyatları.. Keşke doğal süt alabilsem.. Bir gün o da olur inşallah..

Yoğurt yapmaya merak saldığımda bir çok kaynağı araştırıp bilgileri derlemiştim. İşte halen kullandığım, bu zamana kadar bu yöntemle kaç defa yoğurt yaptığımı unuttuğum, nefis ev yapımı yoğurdu garanti eden tarifim:

2 lt süt

2 yemek kaşığı yoğurt (her 1 lt süt için 1 yemek kaşığı)

Kalın örtüler

Süt, tencereye dökülür. (Sütün tamamını dökecekseniz, kapağını açtıktan sonra bıçakla tepesinden 1-2 yerden delin. Böylece hava akımı oluşacak ve süt, tencereye dökülürken etrafa sıçramayacaktır. Yoksa benim ilk zamanlar yaptığım gibi bir elde süt bir elde peçete, ocağı temizlemekle uğraşırsınız :)

Sütü, tahta kaşıkla savura savura kaynatın. Kaynatma süreniz aşağı yukarı 30 dk olmalı. Bu sürede süt, ilk seviyesinden 2 parmak kadar aşağı inecek. (bkz resim) Kaynatmayla çıkan buhar, yoğurdunuzun katı olmasını sağlayacak.

Yoğurdu mayalayacağınız yere kalın bir örtü serin. Ben kalorifer üstünü tercih ediyorum. Kalın bez olarak da eski bir kazağımı kullanıyorum ki kollarıyla tenceremi sıkıca sarayım :) Hakikaten işe yarıyor, tenceremin geç soğumasını sağlıyor..

Süt kaynayınca tencereyi bu bez serili yere alın. Bez ile tencerenin etrafını iyice sarın. Mayalamadan önce tencereyi buraya almamızın sebebi, sıcak tencerenin, mayalanacağı yeri iyice ısıtması. Böylece tenceremiz daha geç soğuyacak.

Süt ılınıncaya kadar bekliyoruz. Mutfak termometreniz varsa, ısının 43 - 40 dereceye kadar inmesi gerekiyormuş. Ben termometre olarak parmağımı kullandığımdan, parmağımı süte değdirip 10'a kadar sayabiliyorsam yeterince ılınmış olduğunu anlıyorum. (Valla ben uydurmadım, bir yerde okumuştum bu yöntemi!)

2 yemek kaşığı yoğurdu bir kaba alıyoruz. Tencereden 3-4 kaşık süt alarak yoğurdu iyice eziyoruz. Amaç, süt ile yoğurdun önce bu kapta karışmasını ve yoğurtta topak kalmamasını sağlamak. Tenceredeki sütün kaymağını bozmamaya çalışarak (ben her defasında bozuyorum) bu karışımı tencerenin kenarından hafifçe döküyoruz. Sonra sütü alttan üste doğru 1-2 defa karıştırıyoruz.

Tencerenin üstüne bir kevgir örtüyoruz. Kesinlikle kapak vs kullanılmayacak ki hava akımı sağlansın. Kevgirin üstüne tekrar kalın örtülerimizden örtüyoruz. Tencerin üstü, kenarları iyice örtülecek.

Süt/Yoğurdu bu durumda en fazla 5 saat kadar bekletiyoruz. İdeali, ılık bir ortam için 4,5 saat. Sonra üstünü açıp, kevgiri de alarak yoğurdumuzu ağzı açık biçimde 2 saat dışarıda, 2 saat de buzdolabında bekletiyoruz. En güzeli, yemeden önce buzdolabında 24 saat bekletmek. Daha sonra afiyetle yiyebiliriz. Bir sonraki yoğurt için maya ayırmayı unutmayın!

Afiyet olsun..

Ekleme: Dün (2.3.2009) Habertürk Gazetesi'nin ekinde okudum. Sütü tencereye koymadan önce; tencereyi suyla çalkalar, ıslak halde ocağa koyar ve sütü bu haliyle tencereye boşaltırsanız tencerenin dibinin tutmasını engellemiş oluyormuşsunuz. Ben şimdiye kadar tencereyi hep ateşte biraz bekletirdim ki dibinde su varsa buharlaşsın. Bir de böyle deneyelim bakalım..